Celiakia
Celiakia jest trwałą nietolerancją glutenu – białka, które występuje w najpopularniejszych zbożach: pszenicy, życie i jęczmieniu. Jest ona poważną i niebezpieczną nietolerancją pokarmową, gdyż powoduje wyniszczenie organizmu, a dokładniej kosmki jelitowe. Przy tej chorobie spożywany gluten jest traktowany przez organizm jako trucizna, w związku z tym zaczyna on się bronić. Organizm wytwarza przeciwciała, które wyniszczają kosmki jelitowe.
Często zdarza się, że celiakia nie objawia się wyłącznie problemami jelitowymi, ale w inny sposób np. depresją, zmniejszoną koncentracją, łuszczycą, egzemą, wysypką, łysieniem plackowatym, brakiem witamin, niedożywieniem, osteoporozą czy u dziecka niską wagą i wzrostem. To wszystko sprawia, że choroba jest trudna do zdiagnozowania.
Kosmki jelitowe, czyli wypustki w jelicie cienkim, odpowiadają za wchłanianie składników odżywczych z pożywienia, leków czy suplementów diety. To powoduje, że nie spełniają one swojej funkcji. Prowadzi to do różnorodnych objawów klinicznych. Im później wykonane jest badanie, tym dłużej organizm narażony jest na skrajne wyniszczenie. Szybka diagnoza pozwala powrócić do zdrowia oraz zapobiec konsekwencjom nieleczonej celiakii.
Celiakia jest chorobą o podłożu genetycznym. Za chorobę odpowiadają geny: HLA-DQ2 i/lub HLA-DQ8. Pierwszy z genów występuje u 90–95% chorych, a drugi – u 5–10%. Ich brak oznacza, że nie ma możliwości zachorowania na celiakię (teraz i w przyszłości), a choroba zostaje wykluczona.
Kto powinien wykonać badanie na celiakię?
- Osoby, u których w rodzinie wystąpiła celiakia,
- Osoby, które podejrzewają u siebie nietolerancję glutenu,
- Dzieci, które słabo rosną i źle przybierają na wadze,
- Kobiety z niedoczynnością tarczycy i chorobą Hashimoto,
- Osoby chorujące na łysienie plackowate, łuszczycę, egzemę,
- Osoby z niedoborami witamin, osłabione, ze słabą odpornością,
Nietolerancja glutenu może być spowodowana alergią, nadwrażliwością albo celiakią. Osoby chore na celiakię pomimo normalnego odżywiania zaczynają “głodzić swój organizm. To odbija się na całym zdrowiu. Począwszy od stanu skóry czy paznokci a skończywszy na kondycji poszczególnych narządów. Dlatego też celiakia wywołuje aż tak dużo różnych powikłań.
Odróżnienie celiakii od innych form nietolerancji glutenu jest bardzo ważne ponieważ tylko w przypadku tej choroby dieta bezglutenowa jest bezwzględnie zalecana. Mając alergię czy nadwrażliwość na gluten możemy sobie od czasu do czasu pozwolić na “glutenową chwilę zapomnienia”. W przypadku celiakii nawet minimalna ilość glutenu (wielkość główki od szpilki) powoduje ogromne problemy zdrowotne i nawrót objawów chorobowych. Nieleczona zwiększa ryzyko raka nawet o 50%
Celiakia może wystąpić w każdym wieku.Do wystąpienia celiakii konieczne jest posiadanie odpowiednich genów – DQ2 i DQ8 oraz jakiś czynnik, który aktywuje chorobę np. infekcja, ciąża, niedoczynność tarczycy, stres.